Mont-Saint-Michel đối với nước Pháp cũng như những Đại Kim Tự Tháp với nước Ai Cập. Mont-Saint-Michel đối với biển cả như như Kim Tự Tháp Kheops đối với sa mạc Sahara. Nó là một tác phẩm kép của cả thiên nhiên lẫn nghệ thuật.
– Victor Hugo –
3.5 triệu người hàng năm hành hương về Le Mont-Saint-Michel. Hàng thế kỷ nay, tu viện đã chinh phục vô vàn những nhiếp ảnh gia, văn hào, nghệ sĩ, khách hành hương hay những người du lịch thuần tuý như chúng ta tới khám phá vẻ đẹp trường tồn với thời gian của nó. Chỉ cách Paris 3 tiếng rưỡi chạy xe, bạn có thể đi Mont-Saint-Michel trong vòng một ngày, sáng đi-tối về. Nhưng nếu bạn giàu có về thời gian thêm chút, nên viếng thăm Mont-Saint-Michel thong dong hơn cũng như dừng chân thêm ở vài điểm lân cận. Nên tới Mont-Saint-Michel vào sáng sớm, trước khi hàng đoàn xe car đổ khách đi tour xuất phát từ Paris vào buổi sáng tới đảo. Nếu may mắn, bạn sẽ thấy « Kim tự tháp của đại dương » dần hiện ra giữa mờ mờ sương khói buổi sớm. Cách Mont-Saint-Michel không xa là Saint-Malo, “la cité corsaire”, thành phố của những “tay giang hồ biển cả”. Một pháo đài nhô ra biển như một con tàu đá. Nơi đứng trên đỉnh tường thành để chứng kiến những con sóng cuồng nộ của đại dương khi thuỷ triều lên cực độ, như muốn nhấn chìm con tàu – thành phố luôn là một bữa tiệc thị giác kỳ vĩ. Tới Saint-Malo cũng là tới biển, với tất cả những cảm nhận giác quan mà ta ao ước, cái mùi của gió, mùi rong khi thuỷ triều rút xuống, vị mặn của biển, tiếng sóng ngân như điệp khúc của một bài hát luôn rì rào vỗ bờ. Phía bên kia của cửa sông Rance là Dinard, “thành phố Nice của phương Bắc”, nơi giới đại tư sản và quý tộc Anh quốc khi Đế quốc Anh-Cát-Lợi đang trên đỉnh cao của thế giới đã cho xây những biệt thự đua sắc dọc vịnh. Nếu ngược sông Rance về phía đất liền sẽ đến Saint-Suliac, một làng chài được bầu chọn nằm trong số những ngôi làng đẹp nhất nước Pháp, “les plus belles villages de France”. Xa thêm chút phía thượng du là Dinan, thành phố trung cổ còn nguyên vẹn cùng khu trung tâm còn giữ được nhiều ngôi nhà kiến trúc cốt gỗ. Từ Saint-Malo nếu xuôi biển đi về phía Tây, từ bờ Lục bảo, “la Côte d’Emeraude” ta sẽ đến bờ đá Hoa cương hồng, “la Côte de Granit Rose”. Màu hồng của đá sẽ được tô điểm bằng các màu sắc của hệ thực vật đa dạng của vùng. Có thể bắt đầu chuyến đi từ Mũi Cap Fréhel, nơi có điểm quan sát tuyệt đẹp. Với những ai dũng cảm hơn, nên từ Cap Fréhel bám những đường mòn ven biển đi về phía mũi Cap Erquy hay pháo đài Fort La Latte.
Mục lục
Hành trình:
Ngày thứ nhất : Dinard và Saint-Malo
Hành trình lần này dài 3 ngày với phương tiện di chuyển là ôtô cá nhân. Tới Saint-Malo từ đêm thứ sáu, chương trình của ngày đầu tiên chỉ đơn giản là Saint-Malo và Dinard. Dinard có phiên chợ họp các sáng thứ 3, 5, 7 hàng tuần. Tôi thích qua chợ xem và nếm sản vật địa phương mỗi khi đi nghỉ. Từ Saint-Malo sang Dinard tiện nhất có chuyến tàu thuỷ “Bus de mer” nửa tiếng xuất phát một lần. Tại Dinard, xuống tàu tại Cale de la Vallée đã sát chân đường leo lên mũi Pointe du Moulinet, dọc đường có nhiều điểm quan sát toàn vịnh, cảng và pháo đài Saint-Malo. Ngoài phiên chợ và đường đi dạo dọc biển quanh mũi Pointe du Moulinet, bãi biển trung tâm Dinard đầu tháng tư còn vắng và ngập gió. Về lại phía bên kia vịnh sau giờ ăn trưa và tan chợ, không khó khăn lắm để tìm được một chỗ đỗ xe trên “bờ đê” Chaussée du Sillon không quá xa tường thành. Chúng tôi vào Saint-Malo cổ từ cổng Saint-Vincent. Khu phố với những ngôi nhà kiến trúc và quy hoạch kiểu cũ, nhưng thiếu vẻ cổ kính khi được xây dựng lại vội khi bị phá huỷ tới 80 % sau Thế chiến thứ hai. Từ cổng Saint-Vincent nên tìm đường lên tường thành. Đi dạo trên đỉnh tường thành đẹp và dễ chịu. Tới gần cổng Porte les Bés sẽ có đường đi ra các đảo Grand Bé, Petit Bé và Fort National khi thuỷ triều xuống. Từ đỉnh Grand Bé, nơi yên nghỉ của văn hào Chateaubriand, có thể đứng quan sát bao quát tuyệt đẹp toàn thành phố. Phía bên kia của thành cổ là cảng Saint-Malo, có hai quán tên le Cancalais và Cunningham’s Bar là nơi lý tưởng để ngồi quan sát thuỷ triều lên khi hoàng hôn tắt nắng.
- Chợ Marché de Dinard Place Crolard, 35800 Dinard tripadvisor. Họp các sáng thứ 3, 5, 7 hàng tuần
Ngày thứ hai : Cancale, Dinan và Cap Fréhel
Cancale nổi tiếng về hàu. Món hàu dẹt Cancale là một sản phẩm lạ. Với ai sành (mà cũng chẳng cần sành) ăn, chắc chắn phải mang một chai vang trắng, đến chợ hàu Cancale ở cảng Port de la Houle, những người bán hàng sẽ hướng dẫn bạn cặn kẽ, khi đã có lựa chọn ưng ý, mang hàu ra thưởng thức sát bờ đại dương. Cancale có địa hình như vầng trăng khuyết, bãi tắm và cảng nằm nới thấp giữa, với hai triền đồi hai bên. Từ nhà thờ thánh Saint-Méen của Cancale, không mấy khó khăn để đi bộ ra mũi Pointe du Hock, có đường sát dọc bờ biển đi về mũi Pointe de la Chaine với nhiều điểm có thể quan sát toàn vịnh cũng như Tu viện Mont-Saint-Michel. Từ Cancale nếu theo đường nhỏ tỉnh lộ, mất khoảng 40 phút sẽ tới Dinan. Dinan là thành phố còn bảo tồn tương đối tốt lối kiến trúc trung cổ với khu trung tâm còn giữ được nhiều ngôi nhà cốt gỗ. Nếu bắt đầu lộ trình của bạn từ nhà thờ Basilique Saint-Sauveur, đứng ở khu vườn kiểu Anh Jardin Anglais phía sau nhà thờ là một điểm chụp đẹp toàn cảng Dinan. Khu phố cổ Dinan không có một lộ trình nhất định, cứ tuỳ định theo cảm hứng của bạn, có thể điểm nhấn là quảng trường Place des Merciers và phố Rue du Jerzual. Bờ bắc vùng Bretagne cũng được biết đến với những khung cảnh hoang dã và hùng vĩ, những vách đá dựng đứng đón nhận sự cuồng nộ của sóng và gió từ đại dương. Để khám phá điều đó thì không thể trong một buổi chiều. Với dân du lịch kiểu “Been there – Done that” như mình thì hợp lý nhất có lẽ là tới mũi Cap Fréhel, nơi có điểm quan sát tuyệt đẹp toàn vùng bờ biển mang tên Đá hoa cương Hồng. Từ đây cũng không quá khó khăn nếu muốn xuống sâu thêm chút sát mặt biển. Với ai dũng cảm hơn, từ Cap Fréhel nên men theo những đường mòn ven biển đi về phía mũi Cap Erquy hay pháo đài Fort La Latte.
Ngày thứ ba : Saint-Suliac và Le-Mont-Saint-Michel
Nên tới Mont-Saint-Michel vào sáng sớm, trước khi hàng đoàn xe car đổ khách đi tour xuất phát từ Paris vào buổi sáng tới đảo. Vì hai lý do tham và lười mà chúng tôi không thực hiện được kế hoạch này. Lười do dậy muộn và tham do muốn ké thêm một điểm tham quan nữa vào hành trình. Ra khỏi Saint-Malo tí tẹo đã tới Saint-Suliac, một làng chài được bầu chọn nằm trong số những ngôi làng đẹp nhất nước Pháp, “les plus belles villages de France”. Tham quan Saint-Suliac có thể gói gọn trong một vài tiếng đồng hồ, với lộ trình chính ven sông Rance và cảng, vài con phố nhỏ quanh nhà thờ, cũng như điểm quan sát trên đỉnh Mont Gareau nơi đặt một tượng đức mẹ cầu nguyện chở che cho dân chài mỗi khi ra khơi. Từ Saint-Suliac tới le Mont-Saint-Michel có thể chọn cung đường Route de la Baie lái sát biển. Có lẽ do không còn là lần đầu tới đây nên tu viện không gây những cảm xúc mạnh như trong hoài niệm. Từ cổng tường thành bao quanh đảo có ba con đường đều dẫn đến cổng tu viện. Nên tránh con đường của tuyến phố chính luôn đông đúc và san sát quầy bán lưu niệm. Men theo đỉnh tường thành (“chemin des remparts”), hay con đường nhỏ vòng sau phố chính (“le chemin de ronde”) với nhiều ngôi vườn nhỏ.
Quán ngon và đặc sản :
Đại diện tinh tú của ẩm thực Bretagne có lẽ là món bánh crêpe (được tráng bằng bột lúa mì) hay bánh galette de sarrasin (được tráng bằng bột kiều mạch đen thường đi kèm đồ mặn), uống cùng rượu táo (cidre). Có một cách ăn bánh galette de sarrasin hiếm có cơ hội được thưởng thức tại nơi khác là Galette-saucisse, bánh cuốn một xúc-xích dân dã nướng và thường chỉ được bán tại các phiên chợ trời. Về hải sản, tôm hùm Bretagne và hàu dẹt Cancale đều có tiếng. Mạn vùng le Mont-Saint-Michel, ngoài món trứng tráng của tiệm la Mère Poudlard, có món thịt cừu được ăn cỏ ngập mặn, “agneau de prés salés”, vốn được thả tự do trên những thao nguyên ngập mặn quanh đảo, đem lại mùi vị khác biệt của nó.
- Crêperie GALLO $$ 21 rue de Dinan, 35400 Saint-Malo +33299408417 Website tripadvisor. Nhiều người nói đùa khu vực thành cổ Saint-Malo, “intra-muros”, là nơi có mật độ các tiệm bán bánh crêpe, “crêperie”, dày đặc nhất nước Pháp. Crêperie GALLO là một tiệm xuất sắc trong số đó. Nên thử bánh maraîchère hay forestière.
- A Contre Courant $$$ 3 Place du Calvaire, 35260 Cancale +33299896161 Website tripadvisor. Tiệm hải sản nằm trên cảng Cancale tương đối rẻ (so với khu vực). Mở cửa đến muộn. Các món hàu và cá thường ngon, hay cũng có thể chọn choucroute de la mer.
- Le Brazza $$ 10 Rue Couesnon, 50170 Pontorson +33233600154 tripadvisor. Không nên ăn ở Mont-Saint-Michel, các quán thường đắt và chất lượng trung bình. Có hai giải pháp, mang theo đồ pique-nique khi trời đẹp, hoặc ăn ở một làng gần trước khi tới Mont-Saint-Michel. Pontorson cách đảo khoảng 7 km. Và Le Brazza là một tiệm bán đồ ăn Ý mà tôi hài lòng về mọi mặt. Chắc chắn rằng ăn đồ Ý thì không hề là đặc sản của vùng, nhưng nếu bạn không nhất thiết phải ăn bánh crêpe, hải sản hay thịt cừu thêm một lần nữa, thì Le Brazza là một quán ăn trên đường hợp lý. Pizza ngon và các món khác đầy đặn, phục vụ dễ chịu cùng giá cả phải chăng.
Quán nước và tiệm kem :
- Le Sanchez $$ 9 rue de la Vieille Boucherie, 35400 Saint-Malo +33299566717 tripadvisor. Tiệm kem ngon nhất của Saint-Malo, và có thể là của cả bán kính vài chục km quanh đó. Không khó khi đi du lịch quanh vùng để bắt gặp một quán đề biển có bán kem của tiệm Sanchez. Tôi ăn thử vị caramel-bơ mặn và rất thích thú.
- Café Cancalais $$ 1 Quai Solidor, 35400 Saint-Malo +33299811579. Quán bar nơi thật tuyệt cú mèo để ngắm thuỷ triều lên khi hoàng hôn buông xuống. Có thể ngồi ngay ngoài hiên hay chọn một bàn ấm cúng hơn bên cửa sổ tầng hai.
- Le Cunningham $$ 2 rue des Hauts-Sablons, 35400 Saint-Malo +33299814808. So với Café Cancalais thì Le Cunningham mang một không khí khác, sang chảnh hơn. Trang trí ấn tượng cùng view đẹp ra toàn cảng cũng như thành cổ Saint-Malo.