Strasbourg – Colmar mùa giáng sinh

16th December 2017 / Châu Âu, Hành trình, Pháp

“Noël est une autre bonne excuse pour aimer et gâter les gens qu’on aime et qui nous aime..”

“Giáng sinh là một cái cớ, một cơ hội quá tốt để được yêu và chiều những người mình yêu và những ai yêu mình.”

– Steve Lambert –

Mùa trẩy hội, tháng 12 hàng năm, hơn hai triệu khách du lịch nườm nượp đổ về các chợ Giáng sinh vùng Alsace. Đó là cái chợ mỗi nằm chỉ họp một lần, tuỳ vào quy mô lớn nhỏ từng làng – từng thành phố mà kéo dài từ vài ngày, vài tuần, cho đến suốt tháng chạp Tây. Đến khi giao thừa nổ ran báo hiệu xuân sang mới hết phiên chợ.** Gần đây, để phục vụ khách du lịch và vì các lý do thương mại, thành phố nào ở châu Âu (và ngay cả không ở châu Âu nữa) cũng đều có chợ Giáng sinh. Nhưng có hồn, đông vui nhất, mang cái tinh thần và không khí của mùa Noel, như hiếm nơi nào vượt qua được những khu chợ vùng Alsace.

Điều gì khiến các khu chợ tại vùng Alsace tạo nên sự khác biệt. Ngay từ cổng chào của khu phố cổ, Strasbourg đầy tự hào tuyên bố, đây là thủ đô của lễ Giáng sinh (“Strasbourg – Capitale de Noël”). Những truyền thống được lưu truyền và vun đắp trong trong 5 thế kỷ, phiên chợ Giáng sinh đầu tiên tại Strasbourg được họp từ năm 1570, những nơi khác không dễ gì trong ngày một ngày hai mà gây dựng được. Truyền thống, cổ truyền, là những tục lệ, ràng buộc nặng nề về một thời đã qua? Hay là những nét đẹp, những điều tinh tuý nhất đã được tự nhiên và thời gian chọn lọc để lưu truyền được tận đến hậu thế!

Người ta không nên đến Alsace chỉ để chơi chợ Noel. Mọi người nên đến để thấy cách người Alsace đón Noel. Và người Alsace thực sự biết cách đón lễ Giáng sinh. Mà dường như trong dịp lễ Tết, bản sắc dân tộc được biểu hiện rõ nét nhất. Tết là những phong tục bao gồm cả tín ngưỡng, ăn mặc, vui chơi, quan hệ đối xử… nói cách khác là nó được nâng lên khác hẳn ngày thường cả về vật chất lẫn tinh thần trong đời sống.**

Ngày nay, đời sống kinh tế phát triển, không chỉ có ngày Tết mới có món quà ngon như ở một thời chưa xa. Nhưng có câu mùa nào thức nấy, địa danh nào sản vật đấy. Đồng quà tấm bánh, có những thứ phải ăn đúng nơi, đúng thời điểm, mới cảm hết được cái hương vị đặc trưng. Quà Tết, cỗ Tết có những hương vị riêng, những hương vị lưu vào ngăn kéo những kỉ niệm êm ấm vấn vương ta mãi.

Đi chơi Noel thiếu lạnh thì kém vui. Với cái lạnh đầu mùa chưa quá nghiệt ngã, áo bông đã phải dầy, được xuýt xoa một cốc vang nóng rắc bột quế, và nhấm nháp hay nhồm nhoàm hạt dẻ đã nổ tí tách hay thứ bánh quẩy chiên đã thơm điếc mũi ngoài phố.

Chợ Noel tại Nhà thờ Đức bà Strasbourg

Người đi chợ không chỉ để đón Tết, mà như đón xuân sớm, rước xuân về nhà trước. Không có ánh đèn lung linh của chợ mỗi khi đêm về thì cái tháng chạp thật hồi hộp và dường như đi chậm hơn các tháng khác. Trời lạnh giá, rét mướt và đêm tối dài tưởng vô tận chả bao giờ thấy rõ trăng sao. Những ánh sáng lung linh mùa Noel như cho ta một bầu trời đời trăng và sao trong những đêm tối dài đằng đẵng. Trong bầu trời sao được kết hoa đăng hay những trang trí tinh tế và tinh xảo đó, không hiểu sao ánh mắt tôi hay dõi tìm những ánh đèn vàng. Thứ ánh sáng vàng gợi cho ta sự ấm cúng, đầm ấm, của sự đoàn tụ mỗi gia đình ngày Tết. Rồi thường ánh mắt tôi hơi nhoè đi, thứ ánh sáng vàng gợi nhớ cho tôi những bữa ăn tại nhà một cô giáo Pháp những ngày mới sang đây. Luôn có một ngọn nến được thắp, lung linh, huyền ảo, rồi để phảng phất thoáng trong đó bóng dáng của những người vắng mặt.

**Băng Sơn

Nhà thờ Đức bà Strasbourg

Khung cảnh tuyệt diệu của các thành phố họp chợ cũng là yếu tố tạo nên thành công của những khu chợ Giáng sinh vùng Alsace. Mọi người thường lấy điểm điểm bắt đầu của cuộc hành trình là Strasbourg, thủ phủ của vùng nằm ở miền Đông Bắc nước Pháp, nằm cạnh sông Rhin là biên giới tự nhiên giữa hai quốc gia Pháp-Đức. Thành phố với gần 300.000 dân này còn được mệnh danh là “Thủ đô của châu Âu”, khi là nơi đặt trụ sở của nhiều cơ quan châu Âu như Hội đồng châu Âu, Nghị viện châu Âu…

Khu phố cổ trung tâm của Strasbourg nằm trên Đảo Lớn – Grande Ile, được bao bọc bởi sông Ill, một phụ lưu của sông Rhin. Từ năm 1988, toàn khu phố cổ nằm tranh danh sách những di sản thế giới của UNESCO. Nằm giữa đảo, biểu tượng của thành phố là Nhà thờ Đức Bà Strasbourg với kiến trúc gô tích đặc trưng là nơi họp một trong những khu chợ chính. Chợ những ngày đầu chỉ dành cho dân địa phương, rồi ngày càng được mở rộng cùng thời gian và sự thành công của nó. Ngày nay, đa phần mỗi quảng trường trên đảo đều có một khu chợ họp, mỗi chợ đều cố gắng có một chủ đề riêng.

Khu “la Petite France” tại Strasbourg

Trang trí mùa Noel tại Strasbourg, đẹp nhất là trên những con phố quanh nhà thờ. Tại phố rue Mercière, phố rue Hallebardes hay tại bốn con phố tập trung vào cụm mà họ gọi là ô vuông vàng – Le Carré d’Or (các phố rue des Orfèvres, rue du Chaudron, rue du Sanglier, rue du Temple Neuf). Khu Carré d’Or tập trung các cửa tiệm trăm năm tuổi bán những đặc sản, những chốn ăn chơi tinh tế nhất vùng thủ phủ xứ Alsace. Không cần ai bảo ai, ngoài đèn hoa trang hoàng ngoài đường phố, mỗi cửa tiệm trên đều có những trang trí mùa Noel vô cùng sáng tạo, tinh tế và rực rỡ. Một vấn đề duy nhất là chợ giáng sinh Strasbourg lại đang trở thành nạn nhân cho sự thành công quá đỗi trong mùa lễ hội của mình. 2 triệu lượt khách du lịch chia cho 4 tuần lễ, tức trung bình mỗi ngày cuối tuần, dân số thành phố gần tăng gấp đôi (Strasbourg có mức khoảng 300.000 người). Tại những phố kể trên, không đến mức dẫm lên nhau mà đi, nhưng khó mà tìm được một khoảng khắc khi thành phố lên đèn tĩnh tâm chút mà ngắm tất cả trang trí của các cửa tiệm.

Trang trí Noel trên phố rue du Chaudron

Đến Strasbourg, cũng đừng mắc sai lầm là chỉ đi mỗi chợ và tập trung vỏn vẹn vào vài con phố trung tâm nhất. Toàn bộn khu phố cổ trung tâm của Strasbourg nằm trên Đảo Lớn – Grande Ile, được UNESCO xếp hạng di sản văn hoá. Nhưng khu vực còn giữ được nhiều kiến trúc đặc trưng của vùng là khu la Petite France, với những ngôi nhà cổ khung gỗ ở đây được xây theo phong cách của vùng trùng du châu thổ sông Rhin – Nam Đức, với mái ngói dốc, được xây dựng dọc theo những con kênh đào, cửa ngõ và ranh giới của khu thành cổ Strasbourg xưa.

Điệp khúc của chợ Tết, năm nào ta cũng trở lại, nhưng không năm nào giống hệt năm nào. Bao giờ ta cũng tìm ra cái mới. Đó là cái thanh tân của xuân. Giống như người mình yêu say đắm, mỗi ngày ta phát hiện thêm một điều đáng yêu, một quyến rũ mới. Chúng tôi lần này cũng không phải là lần đầu chơi chợ Giáng sinh Strasbourg, ấy vậy mà vẫn háo hức như ngày đầu. Năm nay, ngoài những tuyến phố và chợ chính, lỗng lẫy nhưng nghẹt người, chúng mình tình cờ phát hiện ra Place du marché Gayot, vẫn còn những góc rất địa phương, vãn khách du lịch. Thành phố có hàng loạt hoạt động, trò chơi phù hợp cho toàn gia đình vào các ngày thứ 4 và cuối tuần, khi trẻ được nghỉ học. Đặc biệt, ban tổ chức để sẵn những miếng gỗ nhỏ để khách qua đường có thể trang trí và tự tay treo lên cây thông lớn đặt giữa quảng trường – hoàn toàn miễn phí. Một cây thông chung cho tất cả chứ không phải dành cho riêng mái ấm nào. Ai cũng có quyền trang trí cây thông của mình. Vì với họ “Un Noel sans Sapin – c’est comme une tartine sans pain” – Một Noel thiếu cây thông – giống như món bánh phết không có bánh mì vậy. Một thông điệp hay và ý nghĩa.

Ngày thứ hai, điểm đến chính là thành phố mà tôi luôn coi là nơi đáng đi nhất vùng Alsace trong mùa Noel – Colmar. Sau mười năm, tôi vẫn nhớ vẻ mặt và đôi mắt rực rỡ của cô bạn thân khi được chiêm ngưỡng Colmar lần đầu. Một góc Colmar mùa Noel quanh khu vực được mệnh danh là “Tiểu Venise – la Petite Venise” như cổ tích, với những ngôi nhà mà mọi đường nét đều nhỏ xinh giống như những ngôi nhà búp-bê bạn chơi đồ hàng khi bé.

Chợ Giáng sinh tại Riquewihr

Về địa lý, vùng Alsace từ Bắc xuống Nam chạy dọc theo tả ngạn của thung lũng sông Rhin, men theo sườn Đông của dãy Vosges. Dọc theo chân núi cũng là vùng trồng nho làm rượu nổi tiếng của Pháp. Alsace là vùng đầu tiên tại Pháp hình thành con đường rượu vang – “la route des vins”, dài 170km, từ làng Wissembourg đến thành phố Thann, len lỏi theo những đồi trồng nho, nối hơn 70 làng nghề trù phú có vẻ đẹp mê hồn. Từ Colmar mùa Noel, vùng có tổ chức nhiều tuyến bus (www.navettedenoel.fr) đến chơi chợ Giáng sinh họp tại những làng nổi bật nhất trong số đó. Tuyến phía Bắc đến ba làng Kaysersberg – Riquewihr và Ribeauvillé. Tuyến phía Nam đi về Eguisheim. Riquewihr và Eguisheim nằm trong danh sách “Những ngôi làng đẹp nhất nước Pháp – les plus beaux villages de Frances”. Năm 2013, Eguisheim được bầu là “Ngôi làng được người Pháp mếm mộ nhất – Le Village préféré des Français”. Đến năm 2017 thì đến lượt Kaysersberg dành ngôi vị này. Theo kinh nghiệm cá nhân tôi, trong một ngày sẽ không đủ thời gian đi cả hai tuyến này. Và trong ba làng Kaysersberg – Riquewihr và Ribeauvillé nằm trên cùng tuyến, cũng không nên đi cả ba, vì dù mỗi nơi đều có phong vị riêng nhưng ít nhiều đều có sự lặp lại. Về kiến trúc và cảnh quan mà nói, tôi thích nhất Riquewihr. Còn về lượng khách du lịch, có thể vì xa nhất, có thể vì ít người biết đến hơn, nên Ribeauvillé vắng vẻ nhất, đồng thời chợ Giáng sinh ở đây cũng chỉ họp trong hai tuần giữa tháng 12 thay vì cả tháng như các nơi khác.

Nên về Colmar trước khi trời trạng vạng. Khi màn đêm buông xuống, thành phố lên đèn, ánh sáng đêm Giáng sing luôn nhiệm màu, lung linh và huyền ảo.

Colmar

• ✈ Bằng máy bay :

  Sân bay của Strasbourg (mã IATA : SXB), nằm trên địa phận của làng Entzheim, cách trung tâm thành phố tầm 10 km về phía Tây Nam. Ngoài ra, còn có thể sử dụng sân bay quốc tế thứ hai của vùng, lớn hơn sân bay Strasbourg, là sân bay EuroAirport Basel Mulhouse Freiburg (mã IATA : MLH, BSL, EAP) nằm ở thành phố Saint Louis nơi ngã ba biên giới Đức-Pháp-Thuỵ Sĩ. Hãng hàng không giá rẻ easyJet sử dụng sân bay này làm chạm trung chuyển chính cho thị trường Thuỵ Sĩ. Một phương án khác nữa là sân bay Karlsruhe/Baden-Baden của Đức (mã IATA : FKB), cách Strasbourg tầm 60km, có các đường bay do Ryanair khai thác.

  • Sân bay Strasbourg-Entzheim (mã IATA : SXB) :
    Sân bay chính của Strasbourg nằm trên địa phận của làng Entzheim, cách trung tâm thành phố tầm 10 km về phía Tây Nam. Cứ 15 phút có một chuyến tàu từ sân bay về ga trung tâm thành phố, vé một chiều là 2,6€ (giá năm 2017). Nếu mua vé cho phép nối chuyến với các phương tiện công cộng khác là 4,3€/lượt. Mất khoảng dưới 10 phút để từ sân bay về thành phố.
  • Sân bay EuroAirport Basel Mulhouse Freiburg (mã IATA : MLH, BSL, EAP) :
    Sân bay quốc tế quan trọng nhất vùng là sân bay EuroAirport Basel Mulhouse Freiburg (mã IATA : MLH, BSL, EAP) nằm ở thành phố Saint Louis nơi ngã ba biên giới Đức-Pháp-Thuỵ Sĩ, phía Nam vùng Alsase. Hãng hàng không giá rẻ easyJet sử dụng sân bay này làm chạm trung chuyển chính cho thị trường Thuỵ Sĩ.
    • Bus của Flixbus – Website. Từ sân bay muốn về Strasbourg hay Colmar, trung bình khoảng hai tiếng có một chuyến. Tuỳ xem có phải giờ cao điểm hay không mà hành trình kéo dài từ 1 tiếng rưỡi về đến Colmar và hơn 2 tiếng để tới Strasbourg. Giá vé tầm 20€ một lượt để tới Strasbourg (giá năm 2017), và 14€ để tới Colmar.
    • Đi tàu hoả – Từ sân bay thể đi xe bus số #11 của hãng Distribus về đến ga Saint-Louis, từ đây bắt tàu đi Strasbourg hay Colmar. Giá vé bus là 2.5€ một lượt (giá năm 2017). Giá vé tàu full một lượt là 13.4€ để về đến Colmar, và 23.7€ để tới Strasbourg.

• Sân bay Karlsruhe/Baden-Baden (mã IATA : FKB) :
  Một sân bay cho các hãng hành không giá rẻ khác khai thác trong vùng là sân bay Karlsruhe/Baden-Baden của Đức (mã IATA : FKB), cách Strasbourg tầm 60km, có các đường bay do hãng Ryanair khai thác. Điểm trừ là từ đây về Strasbourg chỉ có xe bus shuttle mini nên giá tương đối đắt, phải tầm 25€/người/lượt. Ví dụ có hãng Strasbourg Navette (www.strasbourg-navette.fr) kinh doanh tuyến này.

Con đường rượu nho

• 🚂 Bằng tàu hoả :

  Từ khi tuyến đường sắt cao tốc Paris-Strasbourg được khánh thành, thủ phủ của vùng miền Đông nước Pháp chỉ còn cách thủ đô hai tiếng ngồi tàu. Đây cũng là cách tiện lợi và thoải mái nhất để từ Paris xuống Strasbourg. Nhà ga Strasbourg đã nằm sát Đảo Lớn – Grande Ile, từ đây có thể đi bộ đến hầu hết các điểm tham quan chính trong trung tâm thành phố. Có thể tham khảo thời gian di chuyển bằng tàu hoả từ Strasbourg đi một số điểm đến khác :

  • Paris : đi mất 2 tiếng
  • Munich : đi mất 3 tiếng rưỡi
  • Frankfurt : đi mất 3 tiếng
  • Basel : đi mất 1 tiếng 20 phút
  • Zurich : đi mất 2 tiếng rưỡi
  • Bern : đi mất 2 tiếng rưỡi

• 🚍 Bằng xe bus :

  Nhà ga xe khách chính của thành phố hiện tại nằm trên quảng trường Place de l’Etoile, không xa trung tâm mấy, đa phần các hãng bus lớn (Flixbus, Ouibus, Eurolines) đều có tuyến nối Paris và các thành phố lớn với Strasbourg. Có thể tham khảo thời gian di chuyển bằng xe bus từ Strasbourg đi một số điểm đến khác :

  • Paris : đi mất 6 tiếng
  • Munich : đi mất 5 tiếng hơn
  • Frankfurt : đi mất 3 tiếng
  • Bruxelles : đi mất 6 tiếng
  • Zurich : đi mất 2 tiếng rưỡi
  • Bern : đi mất 2 tiếng rưỡi

• Đỗ xe ôtô tại Strasbourg : Mùa Giáng sinh, vì lý do an ninh, toàn bộ khu phố cổ trung tâm của Strasbourg nằm trên Đảo Lớn – Grande Ile đều cấm xe ô tô. Đồng thời, với lượng khách du lịch rất lớn, để tìm một chỗ đỗ xe quanh đó là tương đối khó. Nhưng ở Strasbourg, có hệ thống các parking P+R (Park and Ride) nằm ở cạnh các bến tàu điện quanh trung tâm thành phố được tổ chức rất tốt. Giá đỗ xe một ngày từ sáng đến tối (không qua đêm) là 4.1€ (giá năm 2017), trong giá đó, đã bao gốm vé tàu điện hai lượt cho 7 người từ bãi đỗ xe vào trung tâm và ngược lại. Thành phố tổ chức hệ thống này để khuyến khích người dân dùng phương tiện công cộng để đi vào trung tâm Strasbourg, và có những bến rất tiện, như tại la Rotonde, chỉ ngồi tàu 2 bến, tức 5 phút đã vào tới Đảo Lớn. Có thể đọc hướng dẫn cụ thể sau để hiểu về hệ thống hoặc để lại tin nhắn cho chúng tôi. Dưới đây là địa chỉ một số parking P+R:
  • P+R Rotonde ( Rue de la Rotonde, 67200 Strasbourg +33899230009). Nằm trên đường tàu  A  và tàu  D . Mất tầm 5 phút để vào trung tâm thành phố. Vì là bãi đỗ xe P+R tiện nhất, nên giá hơi cao hơn một chút, thêm 50 cents, 4.6€ thay vì 4.1€ (giá năm 2017).
  • P+R Baggersee ( Avenue de Strasbourg, 67400 Illkirch-Graffenstaden). Nằm trên đường tàu  A  và tàu  E . Mất tầm 15 phút để vào trung tâm thành phố.
  • P+R Ducs d’Alsace ( Rue des Ducs, 67000 Strasbourg +33 3 88 77 70 70). Nằm trên đường tàu  A . Mất tầm 8 phút để vào trung tâm thành phố.
  • P+R Krimmeri Stade de la Meinau ( 28 Route de la Fédération, 67100 Strasbourg). Nằm trên đường tàu  A  và tàu  E . Mất tầm 10 phút để vào trung tâm thành phố.
  • P+R Rives de l’Aar ( Rue du Wacken, 67000 Strasbourg). Nằm trên đường tàu  B . Mất tầm 10 phút để vào trung tâm thành phố.

Strasbourg buổi sớm

• Phương tiện công cộng tại Strasbourg : Phương tiện công cộng trong Strasbourg chủ yếu là 6 tuyến tàu điện nổi và bus. Hệ thống sạch sẽ và an toàn. Hệ thống trong nội đô thành phố do hãng CTS (www.cts-strasbourg.eu) quản lý. Vé lẻ có giá 1.7€, vé ngày 24h giá 4.3€, vé ngày cho nhóm ba người giá 6.8€. Vào các ngày cuối tuần và ngày lễ – có vé ngày cho nhóm 5 người (ALSA+) giá 6.8€.
• Xe bus từ Colmar đi các làng Eguisheim – Kaysersberg – Riquewihr hay Ribeauvillé : Từ Colmar mùa Noel, vùng có tổ chức nhiều tuyến bus (www.navettedenoel.fr) đến chơi chợ Giáng sinh họp tại những làng nổi bật nhất trên “Con đường rượu nho – La route des vins” danh tiếng. Tuyến phía Bắc đến ba làng Kaysersberg – Riquewihr và Ribeauvillé. Tuyến phía Nam đi về Eguisheim. Xe xuất phát từ ga xe lửa Colmar hay quảng trường place Scheurer Kestner. Tuyến đi Eguisheim ngày nào cũng có (ngoài ra có thể bắt bus thường #208 hay #440). Tuyến đi một vòng ba làng Kaysersberg – Riquewihr và Ribeauvillé chỉ chạy ngày cuối tuần. Giá vé là 8€ vào ngày cuối tuần, 5€ vào ngày thường. Vào ngày thường, bắt bus #145 từ ga Colmar để đi Kaysersberg, bus số #106 từ quảng trường place Scheurer Kestner để đi Riquewihr hay Ribeauvillé.
• Vé ALSA+ 24h : Vùng Alsace mang nhiều ảnh hưởng của văn hoá Đức. Nên cũng giống như Đức và Áo, vào những ngày lễ hay cuối tuần, có loại vé dành cho nhóm 5 người tối đa. Với 37.60€ (giá năm 2017), bạn có thể đi trong vòng một ngày (hết hạn lúc 12h đêm) và không kể số lượt ,trên tất cả các phương tiện công cộng trong vùng Alsace (xe lửa, tàu điện, bus…). Với vé này, bạn có thể đi tất cả các phương tiện công cộng trong Strasbourg, tàu TER từ Strasbourg đến Colmar, rồi bắt tiếp bus từ Colmar đi một vòng các làng Eguisheim – Kaysersberg – Riquewihr hay Ribeauvillé.

Tại Alsace, trang www.vialsace.eu và app cùng tên cho phép tính toán quãng đường đi cũng như thông báo thời gian chạy xe của các phương tiện công cộng rất thuận tiện và chính xác

Download QR-Code

‎Fluo Grand Est

Developer: REGION GRAND EST

Price: Free

Download QR-Code

Vialsace

Developer: REGION GRAND EST

Price: Free

Trang trí mùa Giáng sinh tại rue des Orfevres, Strasbourg.

Ẩm thực Alsace mang nhiều nét chung với văn hoá vùng Nam Đức, cũng giống họ là vùng trồng nho làm rượu vang. Món đặc sản choucroute nổi tiếng của họ (bắp cải muối ăn cùng thịt lợn muối và nhiều loại xúc-xích), có cái gì đó giống những món sẽ ăn nếu vào một nhà hàng Đức. Alsace là vùng biên thuỳ giữa hai cường quốc châu Âu Pháp-Đức, đã không biết bao lần đổi chủ trong lịch sử hình thành của mình, và hai luồng văn hoá luôn song hành trong đời sống của họ. Họ quá Pháp so với người Đức chính gốc, và quá Đức so với người Pháp chuẩn. Món choucroute truyền thống của họ cũng vậy, có những nhà hàng đã cải biến nó thành một món mang nhiều nét của ẩm thực Pháp hơn, “choucroute de la mer” – bắp cải muốn ăn kèm cá, hay choucroute ăn kèm đùi vịt như vùng Tây Nam nước Pháp.

Có một món đặc sản Alsace khác mà tiếng vang đã vượt ra ngoài địa giới của vùng, chinh phục được những ẩm thực gia ở khắp mọi miền nước Pháp. Món flammeküeche hay trong vùng họ vẫn gọi là tarte flambée. Rất đơn giản thôi, như một chiếc bánh pizza nhưng đế phải mỏng tang, nướng rất nhanh thôi, để khi ra lò, bánh còn giòn rụm. Nhân bánh truyền thống thường là một lớp kem tươi dày, với thịt ba chỉ hun khói và hành tây. Món dễ ăn.

Nếu có cơ hội, nên thử một lần thưởng thức món Baeckeofe. Vì cách chế biến tương đối lâu và cầu kỳ, nên gần như chỉ đến Alsace ta mới thấy có món Baeckeofe trong thực đơn các nhà hàng. Đây là món thịt hầm, thường kết hợp vài ba loại thịt, có thể là thịt bò, thịt cừu hay thịt lợn; hầm chung với khoai tây, cà-rốt, cần và hành tây. Từ “Baeckeofe” trong tiếng địa phường nghĩa là “Cái lò nướng của tiệm bán bánh mì”. Thường trước đây trong mỗi làng mạc, chỉ có tiệm bán bánh mì mới có lò nướng, mỗi gia đình chuẩn bị nguyên liệu nấu món Baeckeofe, cho vào một chiếc nồi đất được sản xuất trong các lò gốm của làng Soufflenheim, rồi mang đến vùi nhờ trong lò của tiệm bánh. Hương vị của các nguyên liêụ giữ được chất ngọt của nó, vị ngọt nọ kèm vị ngọt kia, nếu không hơi quá béo và thường quá đầy đặn, một suất khó có thể một người ăn hết, thì đây là một món rất tuyệt. Nên thưởng thức kèm một ly vang trắng trứ danh vùng Alsace.

Ruộng trồng nho quanh làng Riquewihr

Nói về vang, Alsace đặc biệt nổi tiếng về vang trắng. Có tiếng nhất trong số đó là hai loại rượu Gewurztraminer và Riesling. Dù là vang trắng, nhưng hai loại rượu trên đậm vị và cá tính, khác với những thứ vang trắng ngọt và dễ uống hơn của vùng Val-de-Loire. Với những món đặc sản vùng Alsace, thường Gewurztraminer hợp với khai vị và món tráng miệng, còn rượu Riesling uống kèm khi ăn món chính.

Như đã viết ở trên, luôn có hai luồng ảnh hường song hành trong văn hoá Alsace. Họ luôn chứng minh những nét Pháp của mình so với người Đức chính gốc, và ngược lại. Ở đây, ngôn ngữ và kiến trúc rất giống Đức, nhưng họ lại nhấn mạnh nét văn hoá rượu vang chứ không phải là bia trong đời sống ẩm thực của mình. Những nhà hàng truyền thống của vùng mang tên “winstub”. Từ “winstub” kết hợp từ hai từ, “win”, nghĩa là rượu vang và « stub » là phòng có lò sưởi vào mùa đông trong những ngôi nhà cổ của vùng. Các quán kể trên là nơi đến để thưởng thức rượu, và có thể gọi kèm những món đơn giản dân dã của vùng. Những winstub nổi tiếng nhất trong khu Le Carré d’Or tại Strasbourg có thể kể đến các tiệm “Chez Yvonne”, “le Clou” hay “le saint Sépulcre”. Trong đó “Chez Yvonne” là tiệm ruột của tổng thống Pháp Jacques Chirac hay cố thủ tướng Đức Helmut Kohl mỗi lần họ ghé Strasbourg để họp tại Nghị viện châu Âu. Cố tổng thống Nga Boris Eltsine cũng qua đây trong lần ghé Strasbourg.

Trang trí một winstub tại Colmar

• le Saint Sépulcre $$$ 15 Rue des Orfèvres, 67000 Strasbourg +33 3 88 75 18 45. Website Tripadvisor. Trong ba tiệm winstub nổi tiếng nhất trong khu Le Carré d’Or tại Strasbourg (cùng với “Chez Yvonne” và “le Clou”) thì tiệm “le saint Sépulcre” bình dân hơn cả. Món đỉnh làm nên tên tuổi của tiệm là món jambon bọc bột nướng. Giá cả không thể nói là rẻ, nhưng vẫn ở tầm “có thể vươn tới được”. Các món ăn truyền thống của vùng nấu được, và suất ăn rất đầy đặn. Vào mùa lễ hội, buổi trưa hay chiều thì “first comes first serves”, khi đến nếu còn bàn trống là được thôi. Còn buổi tối, nhất là buổi tối cuối tuần thì chắc chắn cần đặt bàn trước tối thiểu vài ngày.
• Le Gruber $$ 11 Rue du Maroquin, 67000 Strasbourg +33 3 88 32 23 11 Website Tripadvisor. Nằm sát cạnh nhà thờ lớn Strasbourg, quán phuc vụ các món truyền thống Alsace từ sáng đến nửa đêm. Đồ ăn không quá nổi bật, nhưng cũng không đến nổi chỉ để chém đẹp khách du lịch. Giá cả trong tầm chấp nhận được, một giải pháp tình thế nếu tất cả các tiệm có tiếng đã kín khách.
• Le Thomasien $$$ 12 Rue des Dentelles, 67000 Strasbourg +33 3 88 32 76 67 Tripadvisor. Một nhà hàng nằm giữa khu la Petite France mà nhiều người coi là địa chỉ làm bánh tarte flambée cừ nhất Strasbourg. Giá cả phải chăng, chắc chắn cần đặt bàn trước vào mùa Giáng sinh.
• La Grappe d’Or $$$ 1 Rue des Ecuries Seigneuriales, 68340 Riquewihr +33 3 89 47 89 52 Website Tripadvisor. Nhà hàng truyền thống winstub vùng Alsace tại làng Riquewihr là nơi tôi được nếm món Baeckeofe rất tuyệt thơm mùi mỡ ngỗng. La Grape d’Or tuy chưa được gắn sao, nhưng địa chỉ đã nằm trong cuốn Cẩm nang Michelin. Bếp trưởng biết kết hợp hài hoà những nguyên liệu và món ăn truyền thống của vùng, nhưng thêm vào đó một nét chấm phá hiện đại. Như món khai vị của tôi, có món kem sorbet từ phomai của làng Munster, rất ngon – lạ và thú vị.
• Marché couvert de Colmar $$ 13 Rue des Écoles, 68000 Colmar. Tại Colmar, ngay cạnh khu Petite Venise là khu chợ Colmar – le Marché couvert de Colmar. Tôi luôn thấy ăn trong chợ là một mẹo rất hay, họ phải kinh doanh quanh năm chứ không phải chỉ là dân thuê quầy bán mùa Giáng sinh để có thể chụp giật. Dân chợ thường là những người sành ăn, nhất là nếu ăn đồ truyền thống, nếu ăn không được, giá cả không hợp lí thì họ không thể đứng vững. Những quầy bán đồ ăn trong chợ chắc chắn vẫn phải phục vụ cả khách quen địa phương quanh năm nên không thể nâng giá quá bất hợp lí vào mùa họp chợ Noel. Nó nằm ngay giữa những những điểm có tổ chức chợ Giáng sinh, ta cứ tạt vào đi một vòng như đi chơi. Bọn tôi chọn ăn một bánh tarte flambée lót dạ tại tiệm la Terrasse. Ăn được. Và vào những ngày đẹp trời, quán có kê bàn ngoài trời ngay trên bờ kênh khiến một phần Colmar được mệnh danh là tiểu Venise.

• Les BerThoM $$ 18 Rue des Tonneliers, 67000 Strasbourg +33 3 88 32 81 18 Website Tripadvisor. Tôi thường khuyên mọi người trong một chuyến lịch trình khám phá các chợ giáng sinh Strasbourg – Colmar, nếu chọn chỗ ngủ thì nên ngủ tại Strasbourg, về đêm có nhiều hoạt động hơn. Cần một chỗ nhâm nhi với bạn bè thì nên ghé quán Les BerThoM, thực sự là một địa chỉ cho những người sành bia tại Pháp. Từ gần 30 năm nay, ý tưởng kinh doanh của họ đã dần chinh phục được khắp các thành phố lớn của Pháp, công thức rất đơn giản: bia rất ngon và đa dạng, nhạc bật phù hợp, deco hơi mang phong cách trung cổ của quán rất hợp với thành phần khách yêu rock. Cũng tại les BerThoM tôi phát hiện ra bia nhắm pho-mai hợp thế nào.

• Hotel Ibis Budget Strasbourg Centre Gare 13 Place de la Gare, 67000 Strasbourg +33 892 68 03 55 Website. Tôi thường chọn khách sạn này trong rất nhiều lần ghé Strasbourg. Thứ nhất do vị trí của nó rất tiện, ngay đối diện ga, xuống tàu cái là đến luôn, vào cất đồ là có thể đi chơi luôn. Rồi ngay hôm sau đi Colmar cũng rất tiện. Thứ hai là về giá cả, trong khu vực đó thì Ibis Budget giá hợp lí nhất rồi, và nếu biết tổ chức đặt phòng sớm thì cũng không bị nâng giá vô tội vạ mùa Noel. Về phòng ốc, khác với các Ibis Budget nếu do tập đoàn Accor mua đất rồi xây, sẽ có kích cỡ tiêu chuẩn của họ mà tôi thấy là khá bé. Ở đây là một ngôi nhà cổ họ mua rồi cải tạo lại, kích thước phòng có sẵn rồi nên tôi thấy rộng rãi hơn. Đặc biệt có loại phòng 4 người, một giường đôi và hai giường đơn, nếu có thể có giá 70-80€/đêm vào một ngày cuối tuần mùa Giáng sinh thì là một cái giá rất hợp lý.
• Eckbolsheim appartment 9 Rue Henri Frenay, Eckbolsheim Airbnb. Với những bạn hay nhóm nào không nhất thiết phải ở trung tâm, như chúng tôi đợt vừa rồi đi ô-tô, thì có thể chọn căn hộ của chú Alain tại Eckbolsheim, cách Strasbourg tầm 2 cây số. Một căn hộ, rộng khoảng 60 mét vuông, một phòng khách và một phòng ngủ, trang trí rất đặc biệt, có thể do nghề nghiệp của chu Alain là phi công chuyên nghiệp. Chú Alain chưa phải là một người cho thuê airbnb rất chuyên nghiệp tối ưu thu nhập, nên giữa mùa Noel mà vẫn cho tôi thuê một đêm tối thiểu vào ngày thứ 7, với giá không đổi như trong năm. Và tôi không hiểu sao chú có thể có lãi, khi trong tủ lạnh có để sẵn cho bọn tôi số rượu mà muốn mở uống gì thỉ mở, tính tổng số tiền ra đã hơn tiền phòng. Nhà cách bến tàu tầm 10 phút đi bộ, vẫn chấp nhận được nhưng cũng đã hơi xa (tính tổng thời gian cả đi bộ và ngồi tàu vào đến trung tâm là 30 phút rồi) với những ai không đi xe hơi. Nhà cũng có một khoảng sân rất rộng đẹp, làm BBQ mùa hè thì tuyệt, nhưng đi mùa Giáng sinh nên bọn tôi cũng không tận dụng được hết công năng của nó.
• Atelier Des Tanneurs Airbnb. Nếu bạn chọn ngủ lại Colmar, thì chị Hiền Bầu, vốn là một cây viết du lịch mà chắc đã rất nhiều bạn ở đây biết đến có giới thiệu địa chỉ trên. Căn hộ mới được sửa lại đẹp đẽ trong một căn nhà kiểu Alsace truyền thống. Chị Hiền là một người kỹ tính mà đã khen căn hộ của cô Genevieve hết lời, chủ căn hộ còn được là Superhost của Airbnb thì ta có thể yên tâm về chất lượng.

About the author: Trần Việt Dũng

 

V I V U E R - H A N O I A N in L Y O N