Sibiu

18th March 2021 / Châu Âu, Rumani, Điểm đến

Thành phố Sibiu là một trong những thị thành quan trọng nhất của vùng Transylvania, quê hương của Bá tước Dracula, đất phên dậu của văn hoá phương Tây và vùng ảnh hưởng của Đạo Thiên chúa.

Dãy Karpat là thành luỹ tự nhiên đầu tiên tạo ra ranh giới giữa phương Đông và phương Tây. Những vị vua Hungary vào thế kỷ 12 đã đưa di dân gốc Đức (Saxon) đến cao nguyên Transylvania, nằm ở sườn Tây Bắc của dãy Karpat, cấp cho họ đất đai sinh sống, cày cấy, đổi lại sự phục vụ của họ để bảo về miền biên thuỳ của mình trước bao cuộc xâm lăng của người Tatar, rồi Đế quốc Ottoman hùng mạnh.

Những người gốc Đức xây dựng nên vùng đất của Bảy thành luỹ – “Siebenbürgen”, tên gọi theo tiếng Đức của vùng Transylvania, mà Sibiu là một trong những thành phố thịnh vượng nhất trong bảy cổ thành đó. Họ gìn giữ được văn hoá, ngôn ngữ của mình trong suốt 8 thế kỷ. Ước tính ngày nay, vẫn còn khoảng 80000 nghìn nói tiếng Đức tại Rumania, dù đa số đã hồi hương về Đức từ nửa sau của Thế kỷ 20, vì được nhà nước Liên bang Đức coi là những người gốc Đức ở nước ngoài – Volksdeutsche, dù đã 8 thế kỷ xa đất mẹ. Tổng thống Rumania đương nhiệm, Klaus Iohannis, cựu thị trưởng Sibiu, là người thuộc Cộng đồng này.

Sibiu cổ là một pháo đài quan trọng xây trên một ngọn đồi ngự trị sông Cibin. Hiện nay vết tích khu thành thượng còn rõ rệt. Đến thế kỷ 18, chỉ người gốc Đức được quyền sinh sống trong khu thành thượng, nằm trong cùng của lớp tường thành bảo vệ. Sibiu nói chung và vùng Transylvania nói riêng có kinh tế phát triển hơn phần còn lại của Rumania, là một thị thành vẫn giữ được các dấu tích của quá khứ thịnh vượng xưa, khu trung tâm cổ kính nguyên vẹn, các con đường lớn lát đá nối các quảng trường rộng, nhưng không đến mức vượt cỡ, quá khổ của lối kiến trúc Cộng sản chủ nghĩa. Các dinh thự của quý tộc và các nhà đại tư sản cũ bề ngoài vẫn bảo tồn được, còn bên trong đã phân chia thành những khu tập thể từ lâu.

Điều tôi mê nhất ở Sibiu là điểm đó, những cánh cổng lớn của những dinh thự xưa hiếm khi khoá trái cửa. Bước sang phía sau mỗi cánh cửa là một hành trình mới, là bao câu chuyện, bao mảnh đời. Bao cuộc sống vây quanh sân trong của dinh thự cũ, nay là sân sinh hoạt chung của khu tập thể.

Chúng tôi như những con mèo con, nhẹ nhàng và tò mò len lỏi đi khám phá thế giới kỳ diệu đó. Nó là một trò chơi trốn tìm. Chúng tôi tưởng mình là những người đang tò mò quan sát, nhưng Sibiu là thành phố của những ngôi nhà có mắt. Những ngôi nhà ở Sibiu, thường được sơn màu pastel trang nhã, với những mái ngói đỏ au đặc trưng, với những tò vò giống hệt các đôi mắt, mới là những người đang luôn quan sát chúng tôi.

Nếu không có quá nhiều thời gian, Sibiu là điểm đến mà ta có thể khám phá trong một ngày. Cách khám phá Sibiu tuyệt diệu nhất là tản bộ vào từng ngõ ngách bí mật nhất của thành phố. Các điểm đáng tham quan nằm tương đối gần nhau, trong khu trung tâm cổ, và hoàn toàn có thể đi bộ từ điểm này sang điểm khác.

Như đã viết ở trên, Sibiu cổ là một pháo đài quan trọng xây trên một ngọn đồi ngự trị sông Cibin. Hiện nay khu vực đáng tham quan là vết tích khu thành thượng còn được bảo tồn rất tốt. Có một truyền thuyết cho rằng, vì lãnh đạo Sibiu thời Cộng Sản là Nicu Ceaușescu, chính là con trai của lãnh tụ Rumani Nicolae Ceaușescu, mới giúp thành phố được bảo tồn tương đối toàn vẹn. Sibiu ra ngoài tầm radar của các nhà Tổng công trình sư Rumani chế độ cũ, đã đập đi biết bao công trình họ cho rằng cổ điển để thay thế vào đó bằng các toà nhà hiện đại lắp ghép giống các khu tập thể của mình phù hợp hơn với cuộc sống mới thời đó.

Sibiu nói chung và vùng Transylvania nói riêng có kinh tế phát triển hơn phần còn lại của Rumani, là một thị thành vẫn giữ được các dấu tích của quá khứ thịnh vượng xưa. Không giống lắm một thành phố trung cổ, Sibiu như hợp thành từ các con đường lớn lát đá và tương đối thẳng thớm nối các quảng trường rộng. Nó cũng nhiều màu sắc, mỗi ngôi nhà đều sơn một gam màu pastel nhẹ khác nhau, với các mái ngói dốc lớn. Trên các mái ngói, bạn sẽ nhận thấy ngay, điểm đặc trưng của thành phố này…

• Những con mắt của Sibiu: Chỉ cần vài giây tại Sibiu, bạn sẽ có cảm giác khá thích thú rằng mỗi bước chân của mình, như có biết bao “đôi mắt” đang theo dõi. Sibiu được mệnh danh là thành phố của những ngôi nhà “có mắt”. Trên những mái nhà dốc, các cửa tò vò làm nhiệm vụ thông khí cho các toà nhà với hình dáng đặc trưng như những đôi mắt hình lá liễu dễ thương vô cùng. Chi tiết kiến trúc này chắc được phát minh nơi đây vì không thấy ở các thành phố khác. Nhiều tài liệu ghi lối kiến trúc này có từ thế kỷ 15, dù niên đại các toà nhà còn lại trong thành phố đa phần được xây dựng từ thế kỷ 18 hay 19.
  
  Sibiu – thành phố của những ngôi nhà có mắt

• Trái tim của thành phố – Ba quảng trường lớn: Piața Mare – Piața Huet – Piața Mică: Tôi chưa tìm hiểu kỹ quy hoạch của thành phố như ta biết hiện tại định hình từ khi nào, nhưng Sibiu trông khác xa một thành phố trung cổ. Nó hợp thành từ các con đường lớn lát đá và tương đối thẳng thớm nối các quảng trường rộng. Cái rốn của thành phố là quảng trường Piața Mare (“quảng trường Lớn”). Một quảng trường mà thực ra là ba, chỉ cần qua một con phố nhỏ thôi là sang hai quảng trường chính khác, quảng trường Piața Huet và Piața Mică (“quảng trường Nhỏ”). Ba quảng trường nối liền nhau “mỗi người mỗi vẻ”, các công trình quan trọng nhất thành phố cũng nhìn ra ba quảng trường này. Trung tâm và lớn nhất là quảng trường Piața Mare, yên bình hơn cả là quảng trường Piața Huet, vui vẻ nhất là quảng trường Piața Mică ngày họp phiên chợ. Ba mà một, một mà là ba tạo nên trái tim của Sibiu, từ đây toả đi các “mạch máu” của thành phố.
  
  Cổng bảo tàng Brukental trên quảng trường Piața Mare

• Sibiu – thành phố đa văn hoá – đa ngôn ngữ – đa tôn giáo: Trong suốt gần mười thế kỷ nay, Sibiu luôn là mảnh đất của sự giao thao văn hoá, ngôn ngữ và tôn giáo. Người gốc Đức, người Hung và người Rumani đã cùng sống và xây dựng mảnh đất này trong từng đấy thời gian. Đứng ngắm nhìn thành phố, sẽ dễ dàng nhận thấy ba nhà thờ của ba nhánh lớn đạo Thiên chúa cách nhau trong chu vi có vài trăm mét: Nhà thờ Thiên chúa giáo La Mã – “Biserica Iezuiților” trên quảng trường Piața Mare, có một điều đặc biệt là ngày nay, thánh lễ vẫn được cử bằng tiếng Đức; Nhà thờ Tin lành – “Biserica Evanghelică din Sibiu” nhìn ra quảng trường Piața Huet, nếu ai có thời gian, leo lên tháp chuông của nhà thờ, đó là một điểm ngắm toàn Sibiu đẹp nhất; và còn nhà thờ Cơ đốc giáo – “Catedrala Sfânta Treime din Sibiu” trên phố Strada Mitropoliei, cả ba điểm đều là những nơi đáng tham quan trong thành cổ.
  
  Nhà thờ Cơ đốc giáo Sibiu

• Cây cầu “nói dối” – Podul Minciunilor: Có một điểm rất đáng yêu của thành phố, là câu cầu “nói dối” – Podul Minciunilor. Tại sao nó có cái tên khá kỳ khôi này? Vì tương truyền rằng, nếu đứng trên cầu mà nói dối, cây cầu sẽ đổ sập. Có câu chuyện rằng khi Sibiu còn là một phần thuộc Đế chế Áo-Hung, các anh lính Áo đã lợi dụng truyền thuyết này, đưa các cô gái bản địa lên đây mà tha hồ “thề non hẹn biển”. Một câu chuyện khác, khi nhà độc tài Nicolae Ceaușescu đến Sibiu, cũng đứng trên đây mà phát biểu cho toàn dân thành phố. Vậy ai cũng thế, ai cũng sẽ phải lên “cây cầu nói dối”, nói thử điều gì đó, hình như ai cũng nói thật, vì vẫn chưa thấy nó sập, còn mọi sự đúng thật mà giả, giả mà thật phải vậy không 😁 ❤️.
• Tháp Turnul Sfatului: Ngoài nhà thờ Tin lành, còn có thể leo lên tháp Turnul Sfatului, nằm giữa hai quảng trường Piața Mare và Piața Mică, để ngắm toàn thành phố và vùng ngoại ô bao quanh. Tháp mở cửa từ 10h sáng đến 18h tối. Giá vé rất tượng trưng là 2 lei.
  
  Tháp Turnul Sfatului

• Những con đường lên thành thượng: Sibiu có những nét vô cùng lãng mạn, có biết bao con đường, bao cầu thang từ thành hạ lên thành thượng. Con đường nào cũng đều nhỏ xinh. Chúng tôi đã đi lên đây vào buổi sương sớm, hay vào khi các bậc thang còn xém vệt nắng chiều. Ăn ảnh nhất có thể kể đến Pasajul Piața Aurarilor lên Piața Mică, Pasajul Scărilor hay Strada Turnului lên Piața Huet.
• Vết tích của tường thành dọc phố Strada Cetății:Sibiu còn bảo tồn được một khúc lớn bờ tường thành cổ của mình trước sự đô thị hoá, khúc rõ nét nhất chạy dọc theo phố Strada Cetății.
• Sibiu phía sau những cánh cổng: Thực sự có hai thành phố Sibiu, đối nghịch nhau về trạng thái, nhưng bổ sung hoàn hảo cho nhau. Sibiu không phải là một thành phố tỉnh lẻ trầm mặc, nó là một đô thành sống động, thu hút được nhiều du khách. Các hàng quán trên con phố chính Nicolae Bălcescu luôn tấp nập lữ khách. Nhưng chỉ bước sang bên kia các cổng, ở ngay trên cùng con phố đó, hay ở bất kỳ đâu, sẽ được khám phá một Sibiu hoàn toàn khác. Điểm khiến tôi yêu Sibiu đến mê muội chính là đây. Như tôi đã viết, Sibiu còn bảo tồn được rất nhiều các dinh thự của giới quý tộc và các nhà đại tư sản cũ. Chính xác hơn là bề ngoài vẫn bảo tồn được. Có một điểm rất gần với bên mình, thời Cộng sản, các dịnh thự đã được phân nhỏ thành những khu tập thể từ lâu. Cổng bước vào các “tập thể” này là các cánh cổng lớn, trước chắc là lối vào cho xe ngựa, ngày nay thường hiếm khi khoá. Ta sẽ bước vào những góc sân và khoảng trời như tách biệt hẳn với cuộc sống ngoài phố. Bước sang phía sau mỗi cánh cửa là một hành trình mới, là bao câu chuyện, bao mảnh đời, mỗi góc sân có thể nói lên biết bao kỷ niệm. Bao cuộc sống vây quanh sân trong của dinh thự cũ, nay là sân sinh hoạt chung của khu tập thể. Chúng tôi như những con mèo con, nhẹ nhàng và tò mò len lỏi đi khám phá thế giới kỳ diệu đó. Nó là một trò chơi trốn tìm. Chúng tôi tưởng mình là những người đang tò mò quan sát, nhưng những “đôi mắt Sibiu” mới là những người đang dõi theo từng bước mỗi chúng tôi.

• ✈ Bằng máy bay :

  Sân bay quốc tế của Sibiu (mã IATA : SBZ), nằm sát sạt thành phố, cách trung tâm tầm 3 km về phía Tây. Đi taxi từ sân bay về thành phố mất khoảng 25 lei vào ban ngày hoặc đắt hơn một tẹo, khoảng 30 lei vào buổi đêm (giá năm 2019). Có tương đối ít chuyến bay quốc tế bay thẳng đến Sibiu, đa phần là với các thành phố Đức để phục vụ người Rumani gốc Đức đã hồi hương và do Wizz Air khai thác. Phần nhiều vẫn phải bay đến Bucharest hay Cluj-Napoca là thành phố chính của vùng Transylvania rồi đi bằng phương tiện đường bộ về đây.

• 🚙 Bằng xe hơi :

  Lái xe ở Rumani, mua tem phí cầu đường theo năm nên không có phí nào nữa. Từ Bucharest đến Sibiu hay bất kỳ thành phố nào khác vùng Transylvania cũng phải vượt dãy Karpat nên có một đoạn phải đi đường núi. Từ thủ đô đến Sibiu, cách nhau tầm 260 cây số, đi mất tầm 4-5 tiếng, tuỳ vào tình trạng tắc đường trong Bucharest. Đi tới Pitești có đường cao tốc, sau đó theo đường quốc lộ E81 là đường hai làn. Đoạn qua núi là đoạn vượt đèo Turnu Roșu không khó lái lắm. Chỉ phải tương đối cẩn thận vì người Rumani lái khá nhanh và ẩu. Không quá khó để kiếm chỗ đỗ xe tại Sibiu. Ngược hướng lên Cluj-Napoca, cách Sibiu tầm 180 cây số mất khoảng 2 tiếng lái xe.

• Thuê xe tại Bucharest : Trong chuyến đi lần này, tôi tìm được một hãng thuê xe nhỏ ở Bucharest (vì phút cuối phải đổi xe to hơn và các hãng lớn đã hết xe) và khá hài lòng với dịch vụ của họ. Hãng rất nhỏ tên francrocar.ro có một lượng lớn khách Pháp. Tôi thấy hãng phục vụ rất nghiêm túc, cam kết sao làm vậy, giao trả xe ở sân bay nhanh gọn, họ làm việc bằng tiếng Pháp và tiếng Anh rất tốt.

• 🚂 Bằng tàu hoả :

  Hãng đường sắt quốc gia Rumani mang tên Căile Ferate Române – CFR (www.cfr.ro) Nhà ga Sibiu nằm trên quảng trường Piața 1 Decembrie 1918, có thể đi bộ vào trung tâm thành phố. Do Sibiu không nằm trên trục chính của tuyến đường sắt quốc gia, nên đi tàu hoả chưa hẳn là nhanh hơn các phương tiện khác và có khá ít chuyến. Hàng ngày, chỉ có hai chuyến nối Sibiu với Bucharest. Tham khảo một số forum, phần đông các ý kiến cho rằng hệ thống đường sắt Rumani tuy không mới, nhưng sạch sẽ và khá đúng giờ.

• 🚍 Bằng xe bus :

  Nhà ga xe khách chính của thành phố nằm ở cạnh ga tàu hoả. Vì hệ thống đường sắt Rumani tương đối cũ, nên người Ru đa phần chọn di chuyển bằng bus. Hầu như mỗi tiếng đều có một chuyến xe bus từ Sibiu đi Bucharest (đi mất 5 tiếng) hay lên Cluj-Napoca (đi mất 4 tiếng). Chia nhau thị phần các tuyến nội địa trong Rumani có thể kể đến Fany (www.fany.ro), Dacos (www.dacos.com.ro) hay Transmixt (transmixt.ro). Tại Rumani, để tìm giờ bus chạy đường dài, hay giá vé, có thể dùng trang www.autogari.ro.

Romania chưa dùng tiền euro (€) mà dùng đồng leu – số nhiều là lei (viết tắt là L hay RON). Tỉ giá dao động quanh 5 lei đổi một €. Để dễ tính toán khi mua hàng, nên quy đổi 1L bằng 0,2€. Việc đổi tiền ở những thành phố lớn như Sibiu tương đối đơn giản, gần như tất cả các chi nhánh của ngân hàng lớn đều cho đổi euro với tỉ giá không quá chênh lệch nhau. Chỉ nên tránh đổi tại các khu vực nhà ga, bến xe hay sân bay sẽ bị tỉ giá không có lợi. Nên hỏi họ trước xem họ có lấy phí dịch vụ không. Một ví dụ, có vào ngân hàng Raiffeisenbank có nguồn gốc từ Áo và hiện diện rất mạnh tại Đông Âu để đổi tiền.

Download QR-Code

‎Revolut: Send, spend and save

Developer: Revolut Ltd

Price: Free

Download QR-Code

Revolut: Spend, Save, Trade

Developer: Revolut Ltd

Price: Free

• Benjamin Steakhouse & Bar $$-$$$  Strada Alexandru Dimitrie Xenopol 1, Sibiu, Rumani +40 369 454 415 Website Page Facebook tripadvisor. Với những người thờ đạo “steak” như tôi, khó mà cưỡng lại dịp có cơ hội được thưởng thức một miếng thịt bò thật ngon. Có một miếng steak ngon dễ mà khó. Thịt phải ngon, nhà hàng dùng thịt giống bò Black Angus nổi tiếng đang được bắt đầu chăn thả trên thảo nguyên vùng Transylvania, không thể local hơn, và giống bò đen cho những miếng thịt béo ngậy. Nướng đúng độ, steak ở quán hoàn toàn nướng bằng than củi. Điểm có thể cải thiện có thể là nước sốt ăn kèm có thể chưa hoàn toàn hợp khẩu vị cá nhân tôi. Lợi dụng mức sống ở Rumani vẫn thuộc vào loại rẻ nhất Liên minh Châu Âu, nên dù không gian và có phục vụ khá tinh tế, gọi đồ ăn không vào tầm rẻ, giá cả vẫn trong tầm chấp nhận được. Nếu tính cả đồ uống, ăn tầm 20€/người.

• The Sisters Apartment  Strada Verzăriei 33, Sibiu, Rumani Airbnb. Khác với chuyến đi Bulgaria trước đó hai năm. Khi chúng tôi đi Rumani lần này, Airbnb đã khá phổ biến. Căn hộ ba phòng ngủ mà chúng tôi thuê do hai chị em Alexandra và Cristina quản lý rất sạch sẽ và đầy đủ tiện nghi theo tiêu chuẩn phương Tây. Liên lạc với hai chị em rất dễ dàng và dễ chịu bằng tiếng Anh. Căn hộ không nằm trong khu trung tâm, nhưng cũng không quá xa. Vì chuyến đi lần này là một chuyến road-trip bằng xe hơi, nên việc có một chỗ đỗ xe riêng trong sân nhà là một điểm đáng để được nhấn mạnh.

Chúng tôi ghé thăm Sibiu lần này trong chuyến roadtrip ngắn đi 3 ngày tại vùng Transylvania. Hành trình chi tiết như sau :

• Ngày 1 : Sibiu
• Ngày 2 : Sighișoara – Brasov
• Ngày 3 : Trên đường về Bucharest ghé lâu đài Bran và lâu đài Peles

About the author: Trần Việt Dũng

 

V I V U E R - H A N O I A N in L Y O N